Door Sjoerd Rozing, fondsmanager van het Triodos Future Generations Fund
Sjoerd Rozing |
De maatschappelijke transitie is een van de vijf onderling verbonden transities die volgens Triodos Investment Management noodzakelijk zijn om mensen een welvarend bestaan te bieden op een gezonde planeet1. Bij Triodos IM willen we deze cruciale transities mogelijk maken en versnellen door te beleggen in bedrijven die bijdragen aan een of meer van de vijf transitiethema's. Telecombedrijven leveren een bijdrage aan de maatschappelijke transitie door toegang te bieden tot belangrijke producten, diensten en markten die gemarginaliseerde groepen en individuen meer kansen bieden om deel te nemen aan het culturele, politieke en sociale leven. Deze positieve impact komt op verschillende manieren tot uiting.
De belangrijkste dienst die telecombedrijven leveren is connectiviteit. Door het leveren van basisdiensten als breedbandinternet, mobiele telefoons, tv enzovoort verbinden ze mensen met elkaar en de wereld om hen heen. Een ander voorbeeld is een merkbare verbetering van de financiële situatie van mensen wanneer ze van een 3G-telefoon overstappen naar een zeer betaalbare 4G-smartphone waardoor hun mogelijkheden om in de maatschappij te participeren toenemen, zo blijkt uit onderzoek van Safaricom.
Je zou kunnen aanvoeren dat de waarde van connectiviteit in ontwikkelde markten lager is omdat armoedebestrijding vooral relevant is voor opkomende markten. Maar zonder een betrouwbare telecominfrastructuur zou de pandemie er voor ons allemaal heel anders hebben uitgezien. We zouden niet in staat zijn geweest om met anderen in contact te komen, thuis te werken of onderwijs te volgen. Gevestigde telecombedrijven zoals het Nederlandse KPN spelen ook een belangrijke rol bij de brede acceptatie van nieuwe technologieën. Een goed voorbeeld hiervan is KPN's bijdrage aan de jaarlijkse Girl's Day. Dit evenement is bedoeld om meisjes kennis te laten maken met werken in de technologiesector, een van de minst diverse sectoren om in te werken.
Een derde voorbeeld is het Latijns-Amerikaanse telecombedrijf Millicom dat een specifiek programma heeft om de digitale genderkloof te dichten. Het programma Conectadas biedt vrouwen training om connectiviteit in te zetten voor hun persoonlijke ontwikkeling. Sinds de start in 2017 hebben bijna een miljoen vrouwen en meisjes deelgenomen aan dit programma.
Deze drie voorbeelden onderstrepen de belangrijke rol die telecombedrijven spelen in onze samenleving door inclusie en empowerment te bevorderen en zo bij te dragen aan de maatschappelijke transitie.
De impact van telecombedrijven is dus duidelijk. Maar waarom verdienen ze een plaats in een aandelenportefeuille? Hierbij moeten we onderscheid maken tussen telecombedrijven die actief zijn in ontwikkelde en die in opkomende markten. De grafiek hieronder laat zien dat de penetratie van smartphones in opkomende markten veel lager is dan in ontwikkelde markten.
Daarom investeren telecombedrijven in opkomende markten vooral in het uitbreiden van hun klantenbestand. In ontwikkelde markten daarentegen focussen ze zich meer op het behoud van bestaande klanten. Als gevolg hiervan groeien telecombedrijven in ontwikkelde markten vaak iets langzamer dan hun concurrenten in opkomende markten. De positieve kant hiervan is dat deze bedrijven stabieler en voorspelbaarder zijn, omdat ze het grootste deel van hun inkomsten uit abonnementen halen. Ze bieden ook vaak een aantrekkelijk dividendrendement (voor KPN is dit bijvoorbeeld momenteel ongeveer 5%). Tot slot verbeteren de fundamentals van telecombedrijven doordat hun netwerken in toenemende mate up-to-date zijn en de noodzaak om in hierin te investeren afneemt. Dit verbetert de kasstroom, wat over het algemeen positief is voor aandelenbeleggingen. Hoewel aandelen van telecombedrijven in ontwikkelde markten over het algemeen beschouwd worden als defensieve beleggingen, hebben ze nu dus ook een aantal katalysatoren die tot hogere waarderingen kunnen leiden.
Voor telecombedrijven in opkomende markten is het verhaal net even anders. Deze groeien weliswaar sneller, maar dat gaat meestal wel gepaard met meer risico's, bijvoorbeeld door fluctuerende wisselkoersen en politieke verschuivingen. Daarom worden ze over het algemeen niet als een defensieve aandelenbelegging beschouwd. Opkomende markten hebben echter ook verschillende oudere technologieën overgeslagen, waardoor de mobiele telefoon vaak het eerste (en mogelijk enige) apparaat is dat voor connectiviteit gebruikt wordt. Dit stelt telecomoperators in staat om veel meer diensten rondom een mobiel telefoonabonnement te ontwikkelen. Safaricom genereert bijvoorbeeld een aanzienlijk deel van haar inkomsten uit betalingen, via de M-Pesa dienst. Telecombedrijven uit opkomende markten zijn dus risicovoller, maar groeien vaak veel sneller, omdat ze hun inkomsten op verschillende manieren kunnen laten groeien.
Besluit : volgens ons hebben beleggers te weinig oog voor de impact van telecombedrijven op de samenleving. Telecombedrijven verdienen een plaats in een gediversifieerde impactaandelenportefeuille.