Overschot op de lopende rekening van Nederland blijft fors

De lopende rekening van de betalingsbalans kwam in het tweede kwartaal van 2013 uit op een overschot van EUR 14 miljard (9% van het bbp). Evenals in eerdere jaren viel het positieve saldo daarmee lager uit dan in het voorafgaande kwartaal (EUR 21 miljard, neerwaarts bijgesteld van EUR 23 miljard). In vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2012 was sprake van een lichte stijging van het saldo. Ondanks het overschot op de lopende rekening bleef het extern vermogen vrijwel gelijk op EUR 314 miljard.

Aardgas omlaag

Zoals altijd worden de resultaten sterk gedreven door de goederenhandel, te onderscheiden in de handel in aardgas en overige energieproducten (de energierekening) en de overige goederenhandel. Op de energierekening (negatief saldo van EUR 2,5 miljard) daalde de uitvoer van aardgas ten opzichte van het voorgaande kwartaal conform het normale seizoenpatroon. Ten opzichte van het beter vergelijkbare tweede kwartaal van 2012 is wel sprake van een stijging van de gasexport als gevolg van het relatief koude weer in Europa. Per saldo viel het energiesaldo toch lager uit dan vorig jaar, door een afname van de uitvoer van overige energieproducten.

Goederen redelijk stabiel

Tegenover het negatieve energiesaldo stond een batig saldo in de overige goederenhandel van EUR 13 miljard. Als gevolg van lagere in- en uitvoerwaarden, die respectievelijk met 4 en 1 procent daalden ten opzichte van het tweede kwartaal in 2012, nam het overschot in de overige goederensfeer toe. De onderliggende in- en uitvoervolumes in het goederenverkeer lagen daarbij ongeveer op het niveau van een jaar eerder. In het dienstenverkeer deed de waardedaling zich niet voor. De invoerwaarde was vergelijkbaar met een jaar eerder en de waarde van de uitvoer nam zo’n 5% toe. Dit resulteerde in een netto dienstenuitvoer van bijna 3 miljard euro, waarbij de grootste bijdragen werden geleverd door de vervoersdiensten (ruim 2 mrd) en de overige zakelijke diensten (1 mrd).

Het saldo op de inkomensrekening leverde ook dit kwartaal weer een positieve bijdrage aan het overschot op de lopende rekening, maar minder fors dan het voorgaande kwartaal. De totale inkomens op de directe investeringen (deelnemingen van 10 procent of meer) vielen terug ten opzichte van de piek in het eerste kwartaal, naar ruim EUR 6 miljard. Bij de ontvangen en betaalde dividenden uit portfoliobeleggingen is duidelijk te zien dat het ‘dividendseizoen’ in het tweede kwartaal valt (zie grafiek).

In het financieel verkeer is, in lijn met eerdere kwartalen, sprake van geringe activiteit bij de directe investeringen. Buitenlandse ondernemingen brachten hun directe investeringen in Nederland dit kwartaal terug met ruim EUR 3 miljard, en ook Nederlandse ondernemingen haalden per saldo geld weg uit hun buitenlandse dochters (rond EUR 4 miljard). In het effectenverkeer verkochten Nederlandse beleggers netto voor EUR 2 miljard aan buitenlandse schuldtitels, terwijl buitenlandse beleggers juist voor EUR 6 miljard Nederlandse effecten verwierven.

Deze aankopen betroffen vrijwel geheel aandelen, onder andere de aandelen uitgegeven door KPN en ASML . Bij de Nederlandse aankopen van buitenlands schuldpapier staat Spanje voor het derde kwartaal op rij in de top 5. Hierdoor komen de Nederlandse beleggingen in Spaans schuldpapier op vrijwel gelijke hoogte met die op Italiaans schuldpapier. De uitzettingen op de Verenigde Staten, Frankrijk en Duitsland liggen daar nog altijd ver boven.

Bron: DNB